Europejskie Dni Dziedzictwa są wydarzeniem kulturalnym, edukacyjnym i społecznym, które z każdym rokiem jest coraz bliższe szerokiej publiczności. Tegoroczne obchody objęły niemal 1600 imprez zorganizowanych w blisko 300 miejscowościach w całej Polsce. Coraz częściej autorami i organizatorami imprez EDD stają się lokalne społeczności.  EDD poza wartością społeczną i edukacyjną, stwarzają  doskonałą okazję do promocji regionów oraz upowszechniania wiedzy o nich. Dają też możliwość zaprezentowania osiągnięć i zaangażowania w zakresie ochrony zabytków i tradycji w każdej miejscowości, jak również przedstawienia realizowanych lub stworzenia nowych planów edukacyjnych.

Europejskie Dni Dziedzictwa w Kazimierzu Dolnym i okolicach miały w tym roku wyjątkowy wydźwięk i rozmiar. Tegoroczne hasło przewodnie „Zabytkom na odsiecz! Szlakiem grodów, zamków i twierdz” i bogactwo zabytków architektury obronnej na naszym terenie spowodowały, że decyzją Marszałka Województwa właśnie nam przypadł w udziale zaszczyt organizacji Wojewódzkiej Inauguracji tego ważnego święta związanego z dziedzictwem kulturowym.

Wyzwaniu sprostaliśmy godnie – dzięki ogromnemu zaangażowaniu społeczności lokalnej, instytucji i organizacji związanych z ochroną zabytków. Program organizacji EDD w gminie Kazimierz Dolny i okolicach był niezwykle bogaty i różnorodny. Zamki w Kazimierzu Dolnym i Bochotnicy odwiedziło w tym czasie łącznie kilka tysięcy turystów i mieszkańców naszej gminy, a młodzież ze Szkoły Podstawowej w Rzeczycy zapoznała się także z historią i reliktami trzeciego mało znanego zameczku - w malowniczej wsi Witoszyn. W czasie uroczystości odbyło się także odsłonięcie w Mięćmierzu pomnika upamiętniającego 70.tą rocznicę uratowania przez miejscową ludność skarbów wawelskich. Fundatorami pomnika był kazimierski oddział Towarzystwa Opieki nad Zabytkami (w powstanie pomnika i organizację EDD szczególnie zaangażowali się Ryszard Werman, Grzegorz Tomczyk, Włodzimierz Otulak, Waldemar Doraczyński). Prelekcję przybliżającą to wydarzenie wygłosiła w Kazimierskim Ośrodku Kultury pani Alicja Wasilewska – urodzona w Kazimierzu Dolnym, a obecnie mieszkająca w Karmanowicach, przewodnik PTTK.

Na uroczystości otwarcia EDD przybyli m.in.: dyr. Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego - Andrzej Miskur, przedstawiciel Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Lublinie – Anna Sikora–Terlecka, dyr. Muzeum Nadwiślańskiego – Jacek Serafinowicz, przedstawiciel samorządu Powiatu Puławskiego, sekretarz Powiatu Opolskiego, vice Prezydent Puław, przedstawiciele gmin Puławy, Wojciechów, Wilków.

W dniu 12 września 2009 r. Urząd Miasta w Kazimierzu Dolnym - obok Muzeum Nadwiślańskiego główny organizator Wojewódzkiej Inauguracji EDD – zapewnił turystom i wszystkim zainteresowanym historią wiele atrakcji na kazimierskim zamku i w miasteczku. Obok wystąpień przybliżających historię zamków w Kazimierzu Dolnym i Janowcu, mieliśmy okazję poznać także najciekawsze legendy związane z zamkami w Kazimierzu, Bochotnicy, Janowcu – opowiadane przez przewodnika PTTK i nauczyciela historii Marcina Pisulę. Uczniowie Gminnego Zespołu Szkół w Kazimierzu Dolnym wykonali piękną makietę naszego zamku. Zachwycającą rewią okazał się pokaz – przygotowanych przez nauczyciela historii panią Annę Walencik i zaprezentowanych przez uczniów GZS w Kazimierzu Dolnym – strojów historycznych (od czasów najdawniejszych, prehistorycznych do dni współczesnych). Dzięki zaprzyjaźnionej pracowni strojów historycznych z Lublina po dziedzińcu zamkowym można było przechadzać się w tym dniu w staropolskich „kontuszach”, płaszczach podbijanych „sobolami”, w przepięknych strojnych sukniach z krynoliną, w koronach i kapeluszach na głowach. Każdy mógł wybić sobie własnoręcznie pamiątkowa monetę z wizerunkiem zamku. Wieczorny pokaz rycerski dopełnił atrakcji.

Prezentacjom związanym z historią towarzyszyły również występy artystyczne naszych utalentowanych dzieci i młodzieży – przygotowane pod kierunkiem swoich nauczycieli i z niemałą pomocą rodziców (którzy m.in. stanowili „filary” scenicznych dekoracji). Mieliśmy okazję zobaczyć pokazy tańca, krótkie scenki teatralne i inscenizacje najbardziej znanych legend, posłuchać młodzieżowej orkiestry dętej ze Staszowa w woj. świętokrzyskim. Bardzo ciekawą okazała się przygotowana przez uczniów ze Szkoły Podstawowej w Bochotnicy debata ”polityczna”, parodiująca współczesne dyskusje medialne na temat: „czy warto chronić i odbudowywać zabytki, czy są komuś potrzebne”? Szczególne podziękowania za przygotowanie i realizację programu artystycznego w czasie EDD należą się nauczycielom: paniom Małgorzacie Rogalnej, Grażynie Góreckiej za Szkoły Podstawowej nr 2 w Dąbrówce, paniom Annie Walencik i Monice Kubiś-Arbuz z Gminnego Zespołu Szkół w Kazimierzu Dolnym, pani Marzenie Siwiec – dyr. Szkoły Podstawowej w Rzeczycy, pani Elżbiecie Piskorek koordynatorowi obchodów EDD w Bochotnicy, jak również pani Annie Kruk, Elżbiecie Bogusz, Laurencji Krasowicz, Beacie Oroń i Annie Lewczuk.

Pracami plastycznymi i zabawami edukacyjnymi młodzieży z Zespołu Szkół im. J. Koszczyca Witkiewicza kierowały Anna Soria, Katarzyna Ponikowska i Danuta Borzecka. Młodzież wykonała mapę zabytków architektury obronnej z naszego terenu – zaprezentowanym szlakiem z Kazimierza do Bochotnicy wyruszyła wycieczka turystów i mieszkańców Miasteczka. Przygotowała również dla koleżanek i kolegów z Kazimierza i Poniatowej grę terenową „W poszukiwaniu skarbu króla Kazimierza”.

 W obchody Europejskich Dni Dziedzictwa włączyli się także nasi najmłodsi – dzieci z  grupy III i IV z przedszkola im. Marii Konopnickiej w Kazimierzu Dolnym (pod kier. pani dyr. Anny Stępień i wychowawczyń Anny Radziewicz, Marzeny Jaśkiewicz). Po wycieczce na kazimierski zamek i wysłuchaniu kilku legend i opowieści o dawnych władcach, wojach i „księżniczkach” w witrynach przyrynkowych kawiarni i galerii mogliśmy oglądać artystyczne rezultaty wytworów dziecięcej wyobraźni.

W organizację Europejskich Dni Dziedzictwa zaangażowało się kazimierskie koło przewodników PTTK. Tu szczególne podziękowania za pomoc ślemy pani dyr. Iwonie Pieklik, oraz przewodnikowi PTTK oprowadzającemu po zespole zamkowym 12 września - panu Stefanowi Krzewińskiemu.

Dziękujemy również za pomoc w udostępnieniu i posprzątaniu ruin zameczku w Bochotnicy naszym radnym: Piotrowi Guzowi i Waldemarowi Krukowi oraz przewodniczącemu Stowarzyszenia Rozwoju Wsi Bochotnica – Rafałowi Suszkowi. 

W realizacji tegorocznych Europejskich Dni Dziedzictwa pomógł także pan dr Jan Giza – goszczący w swoim gospodarstwie agroturystycznym w Witoszynie młodzież ze Szkoły w Rzeczycy. Teren lokalizacji dawnego zameczku Witoszyńskich w Witoszynie poznaliśmy dzięki uprzejmości i gościnności pana Stanisława Ścibiora – właściciela posesji, na której znajdują się fundamenty zameczku.

W organizację Europejskich Dni Dziedzictwa na terenie gminy Kazimierz Dolny zaangażował się także Kazimierski Ośrodek Kultury – m.in. poprzez konkurs plastyczny dotyczący tematyki architektury obronnej Kazimierza i okolic.

Przy realizacji imprez plenerowych na terenie wzgórza zamkowego w Kazimierzu Dolnym uczestniczyli także pracownicy Miejskiego Zakładu Komunalnego, strażacy z Ochotniczej Straży Pożarnej w Kazimierzu Dolnym (szczególnie pan Krzysztof Danisz).

Wszystkim Państwu bardzo serdecznie dziękujemy. Bez was tak fajna i ważna edukacyjnie impreza nie byłaby możliwa.

Burmistrz Grzegorz Dunia

***

„Od pomysłu do przemysłu” – tak brzmi hasło kolejnej edycji Europejskich Dni Dziedzictwa, które w 2010r. odbędą się w dniach 11-12 i 18-19 września. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Warszawie chce tym razem zainteresować społeczeństwo obiektami przemysłowymi, fabrykami, warsztatami rzemieślniczymi oraz wszelkimi zabytkami techniki, które często są niedoceniane, niszczone bądź opuszczone. Przyszłoroczne hasło EDD będzie zwracać naszą uwagę na architekturę przemysłową, będą prezentacje polskiej myśli technicznej, dzieł polskich wynalazców i projektantów. Będzie okazja do pokazania przykładów naszego oryginalnego wzornictwa, a także przypomnienia ginących zawodów, oraz obecnie często już zapomnianych tradycji, świąt i obrzędów związanych z działalnością produkcyjną.